ถั่วพู เป็นพืชตระกูลถั่วเขตร้อนที่พบมากในเอเชียใต้และเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ โดยปลูกกันอย่างแพร่หลายเนื่องจากมีคุณค่าทางโภชนาการสูง ไม่ว่าจะเป็นเมล็ด ถั่ว ราก ใบ และยอดอ่อน ล้วนอุดมไปด้วยสารอาหารสำคัญต่างๆ เช่น
ถั่วพูมีสารอาหารอะไรบ้าง
- โปรตีน: ช่วยซ่อมแซมและสร้างเซลล์ในร่างกาย
- ไฟเบอร์: ช่วยให้ระบบขับถ่ายทำงานได้ดี ลดความเสี่ยงในการเกิดโรคท้องผูก
- วิตามินและแร่ธาตุ: เช่น วิตามินเอ ซี อี และแร่ธาตุเหล็ก แคลเซียม ที่จำเป็นต่อร่างกาย
- สารต้านอนุมูลอิสระ: ช่วยป้องกันเซลล์จากความเสียหาย และลดความเสี่ยงในการเกิดโรคเรื้อรัง
ประโยชน์ของถั่วพูต่อสุขภาพ
1.บูสต์ภูมิคุ้มกันให้แข็งแรง ถั่วพู อุดมไปด้วยวิตามินซีและวิตามินเอ ซึ่งเป็นสารอาหารสำคัญในการเสริมสร้างภูมิคุ้มกันให้แข็งแรง ช่วยให้ร่างกายต่อสู้กับโรคภัยไข้เจ็บได้ดียิ่งขึ้น
- วิตามินซี: มีคุณสมบัติเป็นสารต้านอนุมูลอิสระ ช่วยต่อต้านอนุมูลอิสระที่ทำลายเซลล์และก่อให้เกิดโรคต่างๆ นอกจากนี้ยังช่วยกระตุ้นการทำงานของเม็ดเลือดขาว ซึ่งเป็นเซลล์ที่ทำหน้าที่ป้องกันร่างกาย
- วิตามินเอ: ช่วยปกป้องเยื่อบุในร่างกาย ทำให้เชื้อโรคต่างๆ เข้าสู่ร่างกายได้ยากขึ้น
2.บำรุงสายตาให้แข็งแรง วิตามินเอมีความจำเป็นต่อการสร้างเม็ดสีที่ช่วยให้กระจกตาของเรามองเห็นแสงสีต่างๆ ได้อย่างครบถ้วน นอกจากนี้ถั่วพูยังเป็นแหล่งของ วิตามินบี 1 (ไทอามิน) ที่สำคัญต่อสุขภาพดวงตา ช่วยป้องกันโรคตาต่างๆ เช่น ต้อหิน และ ต้อกระจก ไทอามินยังช่วยในการเจริญเติบโตและซ่อมแซมกล้ามเนื้อและเส้นประสาทในตา ซึ่งมีหน้าที่ส่งสัญญาณไปยังสมอง ช่วยให้การทำงานของตาและสมองประสานกันได้อย่างมีประสิทธิภาพ
3.ใยอาหาร เป็นสารอาหารหลักชนิดหนึ่งที่พบมากในถั่วพู ซึ่งมีส่วนช่วยในการ กระตุ้นการขับถ่าย ทำให้ลำไส้ทำงานได้เป็นปกติ และป้องกันอาการท้องผูก นอกจากนี้ ถั่วพูยังอุดมไปด้วย ใยอาหารประเภทพรีไบโอติก ซึ่งเป็นอาหารของแบคทีเรียดีในลำไส้ ช่วยบำรุงระบบย่อยอาหารให้แข็งแรง
4.ช่วยเสริมสร้างกล้ามเนื้อ การสร้างกล้ามเนื้อไม่ใช่เรื่องจำเป็นสำหรับนักกีฬาเท่านั้น แต่ยังเป็นประโยชน์ต่อสุขภาพของทุกคน การมีกล้ามเนื้อที่แข็งแรงช่วยให้ร่างกายสามารถควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้ดีขึ้น เพิ่มความแข็งแรงและความอดทน ป้องกันข้อต่อบาดเจ็บ และช่วยให้ร่างกายมีความสมดุลและประสานงานที่ดีขึ้น
หนึ่งในวิธีที่จะช่วยเร่งการสร้างกล้ามเนื้อคือการรับประทานอาหารที่มีโปรตีนสูง เช่น ถั่วปีกนก การบริโภคโปรตีนในปริมาณที่เพียงพอเป็นสิ่งสำคัญต่อการสร้างและซ่อมแซมกล้ามเนื้อ โดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับผู้ที่ออกกำลังกายเป็นประจำหรือฝึกความแข็งแรง
5.ถั่วพูอุดมไปด้วยธาตุเหล็ก ซึ่งเป็นแร่ธาตุที่จำเป็นต่อการสร้างฮีโมโกลบิน ฮีโมโกลบินเป็นโปรตีนชนิดหนึ่งที่พบในเม็ดเลือดแดง มีหน้าที่สำคัญในการนำพาออกซิเจนจากปอดไปยังส่วนต่างๆ ของร่างกาย และนำพาก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์จากร่างกายกลับไปยังปอด
6.วิตามินซี ในถั่วพูนกมีบทบาทสำคัญในการบำรุงผิวให้สุขภาพดีและเปล่งปลั่ง วิตามินซีเป็นสารอาหารที่จำเป็นต่อการสร้างคอลลาเจนซึ่งเป็นโปรตีนหลักที่ช่วยให้ผิวมีความแข็งแรงและยืดหยุ่น คอลลาเจนยังช่วยฟื้นฟูผิวให้ชุ่มชื้น เพิ่มความยืดหยุ่น และป้องกันการเกิดริ้วรอยก่อนวัย นอกจากนี้ถั่วพูยังอุดมไปด้วยวิตามินเอซึ่งเป็นสารต้านอนุมูลอิสระ ช่วยปกป้องผิวจากความเสียหายที่เกิดจากอนุมูลอิสระ ลดเลือนรอยเหี่ยวย่น รอยด่างดำ และทำให้ผิวดูอ่อนเยาว์
7.ถั่วพูมีปริมาณกรดโฟลิก ที่เพียงพอ ซึ่งเป็นสารอาหารสำคัญในการ ส่งเสริมการเจริญเติบโตของทารกในครรภ์อย่างสมบูรณ์ และป้องกันความผิดปกติของท่อน้ำเหลือง นอกจากนี้ธาตุเหล็กในถั่วพูยังมีความสำคัญอย่างยิ่งในช่วงคลอด เพราะช่วยลดความเสี่ยงของการเสียเลือดมากเกินไปในคุณแม่ และป้องกันภาวะทารกคลอดน้ำหนักน้อย
8.ช่วยเพิ่มระดับพลังงานในร่างกายได้ เนื่องจากมีสารอาหารสำคัญ เช่น ฟอสฟอรัส และน้ำตาลประเภทฟรุกโตส และแลคโตส โดยฟอสฟอรัสมีบทบาทสำคัญในการช่วยดูดซึมและควบคุมวิตามินบี ซึ่งจำเป็นต่อการสร้าง ATP หรือพลังงานที่เซลล์ต้องการใช้ในการทำงานต่างๆ
9.ช่วยลดน้ำหนัก ดังที่กล่าวไปแล้ว ถั่วพูเป็นแหล่งโปรตีนและใยอาหารที่ดีเยี่ยม สารอาหารเหล่านี้สามารถช่วยให้คุณลดน้ำหนักได้หลายวิธีดังนี้ โปรตีนช่วยให้คุณรู้สึกอิ่มนานขึ้น ทำให้รับประทานอาหารได้น้อยลง นอกจากนี้โปรตีนยังช่วยเพิ่มอัตราการเผาผลาญ ทำให้ร่างกายเผาผลาญแคลอรี่ได้มากขึ้น เนื่องจากร่างกายต้องใช้พลังงานมากกว่าในการย่อยโปรตีนเมื่อเทียบกับการย่อยอาหารอื่นๆ นอกจากนี้โปรตีนยังช่วยสร้างและรักษามวลกล้ามเนื้อ ซึ่งจำเป็นต่อการเผาผลาญแคลอรี่และไขมัน ในขณะที่ใยอาหารช่วยให้คุณรู้สึกอิ่มและพึงพอใจหลังจาก รับประทานอาหาร ทำให้คุณมีแนวโน้มที่จะรับประทานอาหารมากเกินไปน้อยลง
10.อุดมไปด้วยแคลเซียม ซึ่งเป็นแร่ธาตุหลักที่พบในกระดูกและฟัน นอกจากนี้ยังมีฟอสฟอรัสซึ่งช่วยให้ร่างกายนำแคลเซียมไปใช้ประโยชน์และสร้างกระดูกให้แข็งแรง
11.ช่วยป้องกันโรคเบาหวาน โรคเบาหวานคือภาวะที่ระดับน้ำตาลในเลือดสูงเกินไป หากไม่ได้รับการควบคุม น้ำตาลที่สูงเกินไปนี้จะไปทำลายอวัยวะต่างๆ ของร่างกาย เช่น ไต และดวงตา รวมถึงเพิ่มความเสี่ยงต่อโรคแทรกซ้อนอื่นๆ ใยอาหาร แคลเซียม และวิตามินต่างๆ เช่น วิตามินดี ที่พบในถั่วปีกนก ช่วยลดความเสี่ยงของโรคเบาหวานได้ โดยการควบคุมการเผาผลาญกลูโคสในร่างกาย นอกจากนี้สารอาหารเหล่านี้ยังช่วยให้ตับอ่อนสร้างและหลั่งอินซูลินได้อย่างมีประสิทธิภาพ ซึ่งอินซูลินมีหน้าที่ในการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด ทำให้น้ำตาลในเลือดคงที่และป้องกันโรคเบาหวานได้
12.ช่วยป้องกันความเสียหายของ DNA ถั่วพูมักอุดมไปด้วยสารต้านอนุมูลอิสระและไฟโตเคมิคอล ซึ่งช่วยปกป้องเซลล์จากความเสียหายของ DNA การศึกษาหนึ่งพบว่า ถั่วชนิดต่างๆ รวมถึงถั่วปีกนก สามารถป้องกันความเสียหายของ DNA ที่เกิดจากรังสี UV ได้
13.ช่วยเสริมสร้างสารอาหารที่ร่างกายขาด ดังที่ได้กล่าวไปแล้วถั่วพูอุดมไปด้วยสารอาหารต่างๆ มากมาย จึงถือได้ว่าเป็นแหล่งรวมสารอาหารสำคัญตามธรรมชาติ การรับประทานถั่วพูอย่างสม่ำเสมอจึงช่วยเติมเต็มสารอาหารที่ร่างกายขาดได้เป็นอย่างดี โดยเฉพาะวิตามินที่จำเป็น เช่น วิตามินเอ ซี ดี และวิตามินบี รวมถึงแร่ธาตุต่างๆ เช่น ทองแดง ฟอสฟอรัส แมกนีเซียม แคลเซียม แมงกานีส และเหล็ก
14.ช่วยลดความดันโลหิต ถั่วพูอุดมไปด้วยโพแทสเซียม ซึ่งเป็นแร่ธาตุสำคัญในการช่วยลดความดันโลหิต โพแทสเซียมช่วยปรับสมดุลระดับโซเดียมในเลือด ซึ่งหากมีระดับสูงเกินไปจะทำให้ความดันโลหิตสูงขึ้น นอกจากนี้โพแทสเซียมยังช่วยลดความตึงเครียดของผนังหลอดเลือด ทำให้ความดันโลหิตลดลงอีกด้วย
แม้ว่าถั่วพูจะมีประโยชน์ต่อสุขภาพมากมาย แต่ก็มีข้อควรระวังในการบริโภคดังนี้
- อาการแพ้: เนื่องจากถั่วพูจัดอยู่ในตระกูลถั่ว ผู้ที่มีอาการแพ้ถั่วชนิดอื่นๆ จึงมีความเสี่ยงที่จะเกิดอาการแพ้ถั่วพูได้เช่นกัน อาการแพ้ที่พบบ่อย ได้แก่ ผื่นคัน บวม หายใจขัด และในกรณีที่รุนแรงอาจถึงขั้นช็อกได้
- นิ่วในไต: ถั่วพูมีปริมาณกรดออกซาลิกสูง เมื่อร่างกายดูดซึมกรดออกซาลิกเข้าไปจะเปลี่ยนเป็นผลึกออกซาเลต ซึ่งอาจสะสมในไตและก่อให้เกิดนิ่วในไตได้ โดยเฉพาะผู้ที่มีประวัติเป็นนิ่วในไตมาก่อน หรือผู้ที่มีภาวะไตวาย ควรหลีกเลี่ยงการรับประทานถั่วพูในปริมาณมาก
